Ik heb vroeger op de Hotelschool in Den Haag gezeten. Daar kregen we onder anderen les in wijnproeven. We leerden echt van alles; wat voor een ondergrond voor welke smaken zorgt, hoe het klimaat invloed heeft op de wijn, waar elke druifsoort vandaan komt, hoe elke druifsoort te herkennen is. Boeiende stof allemaal. Echter, zodra het uiteindelijk op het proeven zelf neerkwam, raakte ik totaal de weg kwijt. Mij kan je vertellen dat een wijn een vleugje rijpe appel of een nasmaak van brandend rubber heeft en ik proef het er wel in. Het verraste mij daarom ook niet echt dat ik het vak niet haalde.
Nee, sommelier of wijnboer zat er voor mij nooit in. Toch vind ik wijn nog steeds erg lekker, en alle wijnlessen die aan mij verspild zijn hebben toch een soort nieuwsgierigheid bij mij achtergelaten. Ik ben nu vrij bekend met de wijnen uit de Loire, de Rhône, Bourgogne, het Rheingebied, het Burgenland, Emilia-Romagna, Zuid-Afrika Australia, de nieuwe wereld, noem maar op; maar waar ik mij tot mijn grote schik nooit verdiept in heb zijn de wijnen in onze eigen achtertuin! Limburg is sinds de jaren 90 stilletjes opgedoken als klein wijngebied. Toch is de uitspraak ‘klein maar fijn’ hier volledig toepasselijk. Enkele kilometers ten zuidoosten van Parc Maasresidence Thorn worden een aantal verschillende druiven geteeld die het verassend goed lijken te doen in de koude Nederlandse aarde. Graag stel ik jullie voor aan een paar wijntjes die ik afgelopen zomer in Limburg heb mogen proeven:
Op een van de droogste plekjes van de Benelux, in een oude arm van de Maas, liggen 7 hectare aan Auxerrois, Pinot Gris, Riesling, Pinot Noir Rosé, Dornfelder, Frühburgunder, Pinot Noir Barrique, Pinot Brut en Pinot Gris Late Harvest. Harry en Mieke begonnen in 2001 met het aanplanten van deze druiven en produceren sindsdien een negental aan heerlijke wijnen. De winkel en het proeflokaal liggen in het historische stadje Thorn. Ik raad je aan om hier een hele dag voor vrij te maken, aangezien de pittoreske witte huizen, kronkelende klinkerweggetjes en het oude pleintje van Thorn op zichzelf ook zeker het bezoeken waard zijn. Het proeflokaal is elke woensdag, donderdag, en vrijdag tussen 14:00 en 16:00 geopend.
Wijngoed de Deelgaarderberg is een van de nieuwste wijnboeren in de streek. De eerste druiven werden pas in 2007 aangeplant, maar sinds kort produceert het wijngoed een hele reeks uitzonderlijke wijnen met allerlei verschillende druifsoorten. Zo vind je de Solaris uit Freiburg, de Rondo uit Geisenheim, de Dorngelder uit Weinsberg, de Auxerois uit Auxerre en de Pinot Blanc uit Bourgogne. Op Limburgse grond creëren deze druifsoorten een stel unieke smaakprofielen die zeker het proeven waard zijn. Gelukkig is het ook mogelijk om de wijnen te proeven in april, mei, en juni. Je krijgt een uitgebreide rondleiding over het wijngoed met achteraf een heerlijke proeverij gepaard met asperges.
Bij elkaar geteld 2,5 hectare aan frisse Pinot Noir en Chardonnay druiven sieren de zuidhelling van Stokhem en Wijlre. Deze bourgondische druifsoorten komen in de ondergrond van mergel met een bovenlaag van löss en vuursteen helemaal tot hun recht. De wijnmakerij van Wijndomein Stokhem bevindt zich in Kasteel Wijnandsrade, waar de druiven worden omgetoverd in een verrukkelijke selectie wit, rood, en rosé. Het prachtige oude kasteel uit 1554 is op zichzelf al het bezoeken waard, maar van donderdag tot en met zondag is er ook voor €20,00 per persoon een wijnproeverij met 4 unieke wijnen.
Op de steilste heuvel van Limburg, perfect gelegen op het zuiden, bevindt zich Wijngoed Fromberg. De aarde is hier rijk, met een laag kalkzandsteen die zich perfect leent voor de Muller Thurgau en Auxerrois druiven die hier worden verbouwd. In 1991 produceerde Wijngoed Fromberg de eerste stille wijnen en in 1996 kwamen daar mousserende wijnen bij. De wijnen staan bekend om hun fruitige aroma’s, perfect voor lange avonden op een warm terras. Elke zaterdag om 11:30 is er voor €15,95 per persoon een rondleiding door de gaarden en de kelders. Uiteraard zit daar een proeverij met een klein borrelhapje bij!
Op een van de hoogste plekken van Limburg, en dus ook heel Nederland, liggen de uitgestrekte wijngaarden van Domein Holset. De witte mousserende wijnen die hier verbouwd worden passen perfect bij het schitterende uitzicht over het Limburgse platteland. Met vele verschillende druifsoorten zoals de Souvignier Gris, Cabernet Blanc, Johanniter, Chardonnay en Pinot Noir, maakt Domein Holset een uiteenlopend selectie wijnen, van fris en fruitig tot elegant en complex. Op woensdag, vrijdag, en zaterdag om 14:00 zijn er voor €26,50 per persoon rondleidingen. Proef de verschillende mousserende wijnen en leer alles over de wijngaard, de productie en de wijnmakerij iets verderop in Lemiers.
In de heuvels rondom het dorpje Vijlen, vlak bij het drielandenpunt van Vaals, ligt Wijndomein St. Martinus, de oudste rode wijngaard van Nederland. Bijna alle wijnen van St. Martinus zijn wel eens bekroond met een prijs, en dit is mede te danken aan de duurzame werkwijze. Tijdens het wijnbouwproces worden er geen bestrijdingsmiddelen gebruikt, waardoor de smaak onaangetast blijft. In plaats daarvan wordt de bodem losgetrild om onkruid te voorkomen en gebruiken ze grotendeels nieuwe druivenrassen die wat resistenter zijn. Het eindresultaat? Een heerlijke volle wijn die bij elke gelegenheid goed in de smaak valt. De fascinerende rondleiding door de wijngaard en kelder is ook zeker een aanrader. Deze kost €33,50 per persoon en duurt 2 uur.
Naast de bovenstaande wijnboeren zijn er ook nog een stel kleinere ondernemingen die ook zeker het bezoeken waard zijn. Zelf zou ik aanraden om een van vele Routes des Vins te bewandelen. Door heel zuid Limburg staan bordjes, pijlen, en aanwijzingen voor deze wandelroutes door de wijngaarden. Aan het begin sta je nog stevig in je schoenen, maar let maar op, na een paar proeverijen wankel je moeizaam de berg af!
Ik vond het zelf heel leuk om alle Limburgse wijnen te proeven en zelfs ík merkte een klein beetje verschil in smaak bij elke fles die openging. Mijn favoriet? Toch de Prestige Brut Nature. Tja, ik mag dan geen wijn fijnproever zijn, maar kennelijk kan ik heel fijn proeven hoeveel een fles kost!